Οι προβληματισμοί που δημιουργήθηκαν από την τελευταία ανάρτηση στη σελίδα μου στο Facebook, μου δημιούργησαν την ανάγκη να συζητήσω με τους αναγνώστες το θέμα της σχολικής επιτυχίας και αποτυχίας μέσα από μια ολιστική οπτική, σε μια ανάρτηση στο Psychologynow.gr, του οποίου η πλατφόρμα επιτρέπει έναν πιο εκτενή διάλογο.
Σκέφτηκα μια παλιά εμπειρία που είχα μοιραστεί με τους αναγνώστες μου στο τελευταίο μου βιβλίο1, όταν συμμετείχα σε μια ημερίδα με θέμα τη «σχολική́ αποτυχία».
Συνομιλητές μου στο στρογγυλό́ τραπέζι ήταν εκπαιδευτικοί́, γιατροί́, παιδοψυχολόγοι και ψυχίατροι, που ο καθένας από τη σκοπιά του ανέλυε διάφορες πλευρές του θέματος. Ακούγοντας τις ομιλίες των συναδέλφων μου, μέσα μου δυσανασχετούσα. Αισθανόμουν ότι είχαμε εστιάσει την προσοχή μας στη σχολική αποτυχία και δεν βλέπαμε ολόκληρη την εικόνα. Δεν ανοίγαμε τον ευρυγώνιο για να εντάξουμε στο οπτικό μας πεδίο και τη σχολική επιτυχία. Την άλλη όψη του νομίσματος. Ανησυχούσα που δεν ανησυχούσαν για τα παιδιά που, όπως συχνά ακούω τους γονείς να λένε: «δεν δημιούργησαν ποτέ κανένα πρόβλημα».
Δεν κρατήθηκα. Ζήτησα το λόγο από́ το προεδρείο του στρογγυλού́ τραπεζιού́ στην ημερίδα και είπα:
- Εδώ μιλάμε για τη σχολική αποτυχία σαν να ήταν μια διαγνωστική κατηγορία με βιολογικό υπόβαθρο. Όλοι ξέρουμε όμως ότι στις περισσότερες οικογένειες υπάρχει ένα παιδί που δεν πάει καλά στο σχολείο και ένα άλλο που πρωτεύει. Μήπως η σχολική επιτυχία και η σχολική αποτυχία αποτελούν δυο όψεις ενός ίδιου νομίσματος;
Δεν είναι πως δεν ήξερα εκ των προτέρων ότι μια τέτοια τοποθέτηση θα δημιουργούσε αντιδράσεις. Δεν μπορούσα όμως να μην πω κάτι που πίστευα ότι θα ήταν χρήσιμο για πολλές οικογένειες, για πολλούς επαγγελματίες, και θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μήνυμα για ολόκληρη την ελληνική κοινωνία.
Το μυαλό μου ανέτρεξε στις αγωνίες και τις εμπλοκές που μοιράζονται μαζί μας όλες εκείνες οι οικογένειες που παλεύουν με τις ακαδημαϊκές επιδόσεις. Έφερα στο νου μου την εικόνα που έφτιαξε ο νεαρός θεραπευόμενος, όταν του ζητήσαμε να ζωγραφίσει έναν άντρα να καταφέρνει κάτι. Πρόσωπο, σώμα, περιβάλλον δεν υπήρχε. Μόνο ένα χέρι να κρατάει την περιβόητη περγαμηνή.
Έφερα στο νου μου όλους εκείνους τους γονείς που ανησυχούν για τις χαμηλές επιδόσεις του ενός παιδιού και αγνοούν τους φόβους, τις ανασφάλειες και τις εμπλοκές που κρύβονται κάτω από τις εντυπωσιακές σχολικές επιδόσεις του άλλου. Αναλογίστηκα τις αγωνίες των γονιών και το βαρύ φορτίο των παιδιών και τις οικογένειες που, ενώ τα παιδιά τους έτρεχαν με χίλια, πάτησαν φρένο χωρίς να καταλαβαίνουν το γιατί.
Προβληματίζομαι επειδή δε βλέπουν οι γονείς ότι το παιδί που δεν αποδίδει στο σχολείο κρύβει τις δυνατότητές του, ενώ το καλό παιδί τις αδυναμίες του. Πότε θα σκάσει η βόμβα που κουβαλούν μέσα τους αυτά τα λαμπρά παιδιά, εν αγνοία τους;
Αν αλλάζαμε γυαλιά́ και δε χαρακτηρίζαμε τα παιδιά́ που δεν ακολουθούν τις προτροπές και τις καθιερωμένες οικογενειακές και κοινωνικές επιταγές ψυχοπαθείς, ανεύθυνους, τεμπέληδες, προβληματικούς, καλοπερασάκηδες, τότε πολλά «καλά» και «κακά» παιδιά θα ανακάλυπταν τον άλλο μισό τους εαυτό.
Αν οι γονείς και οι ειδικοί́ αναρωτιόνταν τι να αισθάνεται το παιδί́ που ακολουθεί́ τα χνάρια μας, τι κόστος μπορεί́ να έχει η προσπάθεια που κάνει να ανταποκριθεί́ στις δικές μας προσδοκίες, θα μπορούσαν να αποφευχθούν πολλά αδιέξοδα και εμπλοκές.
Δε μπορούμε βέβαια να παραβλέψουμε ότι, ενώ σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο εμείς οι θεραπευτές διαπιστώνουμε καθημερινά το κόστος που πληρώνουν γονείς και παιδιά για αυτή́ την πολυπόθητη μόρφωση, σε κοινωνικό επίπεδο, η αμείωτη προσπάθεια των Ελλήνων γονιών, που κάνουν το παν για να εξασφαλίσουν την καλύτερη μόρφωση για τα παιδιά τους, παρέχει ένα εφόδιο που καμία οικονομική κρίση δε μπορεί να αποστερήσει.
Εξάλλου, πάντα η οικογένεια μας διοχέτευε δυναμισμό, κίνητρο για εξέλιξη και πρόοδο. Είναι ενδεικτικό ότι η έμφαση που έδινε πάντα η ελληνική οικογένεια στην ανώτατη εκπαίδευση, αποτυπώθηκε στο εξαιρετικά υψηλό ποσοστό των Ελλήνων φοιτητών σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, από το τέλος του 19ου αιώνα*.
Μέσα από τις διαδοχικές αλλαγές που έχουν ήδη επέλθει στην ελληνική οικογένεια, η πίεση για σπουδές σαν να μην έχει πια την ίδια χροιά όπως στο πρόσφατο παρελθόν. Ίσως γιατί και τα παιδιά ξαναγυρίζουν στα θρανία των εκπαιδευτικών μας ιδρυμάτων οικειοθελώς, χωρίς προβοκάτσιες και προκλήσεις. Ίσως γιατί γύρω τους δεν βλέπουν μόνο υψωμένες ιδεολογικές σημαίες, αλλά μια υφήλιο σπαρμένη με ηλεκτρονικούς υπολογιστές που αποσκοπούν στο να αυξήσουν το γνωστικό μας εξοπλισμό.
Διαβάστε την τοποθέτηση της κας Κατάκη στην προσωπική της σελίδα στο Facebook:
Με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, αναλογίστηκα ότι ενώ πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια, οι Έλληνες γονείς εξακολουθούν να κάνουν το παν για να εξασφαλίσουν την καλύτερη μόρφωση για τα παιδιά τους.
Στις περισσότερες όμως οικογένειες, ενώ υπάρχει ένα παιδί που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των γονιών και πρωτεύει, υπάρχει κι ένα άλλο, που δε συμμορφώνεται κι έχει χαμηλές επιδόσεις. Έτσι οι γονείς αγχώνονται, πιέζουν και συμβουλεύουν, πολλές φορές χωρίς αποτέλεσμα. Αν αναλογιστούμε τι κρύβεται πίσω τόσο από τη σχολική επιτυχία όσο και από την αποτυχία, θα ανακαλύψουμε μια σημαντική αλήθεια. Το παιδί που δεν αποδίδει στο σχολείο κρύβει τις δυνατότητές του, ενώ ο καλός μαθητής τις αδυναμίες, τους φόβους και τις ανασφάλειές του.
1. Κατάκη, Χ. (2014). Το ημερολόγιο ενός θεραπευτή. Αθήνα: Πατάκης.
Συγγραφέας: Χάρις Κατάκη, Ψυχολόγος, Ιδρύτρια Εργαστηρίου Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων
psychologynow.gr
from The Secret Real Truth http://ift.tt/2yzz4Nh
via IFTTT
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου